Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Η Ελλιπής Μηχανογράφηση στα Ελληνικά Σχολεία

Το Πληροφοριακό Σύστημα Σχολείου (School Information System)

Ο Σίσυφος

Οι Μαθητές και οι Γονείς

Οι Καθηγητές

Η Διεύθυνση του Σχολείου

Ένα Σύντομο Ιστορικό

Η Εξέλιξη και η Στόχευση

Γιατί «Σίσυφος»;

Εισαγωγή

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται ως η “εποχή της πληροφορίας και του διαδικτύου”. Οι υπολογιστές και τα δίκτυα τους έχουν εισέλθει σε όλες σχεδόν τις ανθρώπινες δραστηριότητες προσδίδοντας τεράστια οφέλη. Οφέλη στην οργάνωση και τη διοίκηση, στη λειτουργία, στην επικοινωνία, στην ενημέρωση.

Δε νοείται σήμερα βιώσιμος οργανισμός ή επιχείριση που να μην ενσωματώνει και να μην ωφελείται από τις τεχνολογίες αυτές. Τα οφέλη μάλιστα μεγιστοποιούνται και πολλαπλασιάζονται άν οι ως άνω οντότητες καταφέρουν να αποτυπώσουν όχι μόνο τη ροή των εργασιών τους σε ένα πληροφοριακό σύστημα ρόλων αλλά και να εμπλέξουν όλα τα μέλη τους σε αυτό.

Θα μπορούσε ένα σύγχρονο σχολείο να αρνηθεί τα οφέλη αυτά; Η απάντηση είναι, ασφαλώς όχι!

Το πρόβλημα

Η Ελλιπής Μηχανογράφηση στα Ελληνικά Σχολεία

Με την πάροδο των χρόνων, αρκετά μηχανογραφικά συστήματα διεκδίκησαν μια θέση στο ελληνικό δημόσιο σχολείο. Θα μπορούσαμε να τα χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες :

  • Τα τοπικά - εγκατεστημένα σε έναν υπολογιστή εντός του σχολείου - περιορισμένων δυνατοτήτων και ενός ρόλου συστήματα (δ-Βάση, Νέστορας) και

  • Τα διαδικτυακά, περιορισμένων όμως ρόλων για το σχολείο, πληροφοριακά συστήματα κεντρικής διοίκησης (e-School, Survey, myschool).

Και οι δύο αυτές κατηγορίες συστημάτων προσφέρουν αρκετές δυνατότητες για την διεκπεραίωση του διοικητικού έργου του σχολείου. Όμως όσον αφορά το σχολείο έχουν προβλέψει ρόλους για περιορισμένο αριθμό χρηστών (Διευθυντή ή Διευθυντή και Υπεύθυνους Τμημάτων). Οι λειτουργίες δε που προσφέρονται από την β’ κατηγορία (διαδικτυακά πληροφοριακά συστήματα) και ειδικά το myschool, προκύπτει ότι περισσότερο δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετήσουν την κεντρική διοίκηση - Υπουργείο Παιδείας – κατά τον εποπτικό έλεγχο αυτής επί των σχολείων. Η κάλυψη δε των αναγκών του ίδιου του σχολείου αποτελεί δευτερεύων στόχο (ως εκ’ τούτου ορθότερο θα ήταν να ονομάζεται myschools ).

Ο σκοπός όμως ενός σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος δεν θα πρέπει να είναι μονόπλευρος και να περιορίζεται μόνο στην εξασφάλιση της δυνατότητας ελέγχου και εποπτείας.

Πολύ σημαντικό είναι να μπορεί να εμπλέκει όλα τα μέλη της κοινότητας στην οποία εφαρμόζεται. Κάθε μέλος θα πρέπει να έχει το δικό του ρόλο και αυτό το ίδιο το μέλος να διεκπεραιώνει την εργασία του εντός του συστήματος. Η πληροφορία θα πρέπει να αποθηκεύεται κεντρικά και να διανέμεται σε όλους. Όλοι θα πρέπει έχουν τη δυνατότητα ενημέρωσης και επικοινωνίας μέσω του συστήματος. Το δε σύστημα θα πρέπει να αποτυπώνει τη ροή όλων των εργασιών, να βάζει τάξη, να καταργεί τις στρεβλώσεις, να δημιουργεί την αίσθηση της ασφάλειας, της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης σε όλα τα μέλη της κοινότητας.

Η Λύση

Το Πληροφοριακό Σύστημα Σχολείου (School Information System)

Για ένα σχολείο η λύση αυτή ονομάζεται “Πληροφοριακό Σύστημα Σχολείου ή School Information System - SIS”.

Η υιοθέτηση ενός τέτοιου συστήματος ενισχύει σημαντικά το σχολείο στους άξονες οργάνωση-ενημέρωση-επικοινωνία-εκπαίδευση. Τα οφέλη είναι πολλαπλά :

  • Ολοκληρωμένη, προσωποποιημένη και άμεση ενημέρωση όλων (γονέων, μαθητών, καθηγητών). Οι γονείς συνδέονται άμεσα με το σχολείο και ο ρόλος τους από περιφερειακός μετατρέπεται σε κεντρικός.

  • Άμεση και φθηνή επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη της σχολικής κοινότητας χωρίς χαρτί.

  • Μείωση λειτουργικού κόστους, ελαχιστοποίηση εκτυπώσεων και φωτοτυπιών.

  • Δίκαιη και ορθή κατανομή ρόλων και εργασιών.

  • Ελαχιστοποίηση γραφειοκρατίας και εξωδιδακτικού κόπου – περισσότερος χρόνος για τους μαθητές.

  • Παιδαγωγικά οφέλη. Συνδυασμός ηλεκτρονικής και φυσικής τάξης, άμεσος διαμοιρασμός πολύτιμων πληροφοριών κ.α.

  • Προσβάσιμο από παντού μέσω διαδικτύου και προσβάσιμο με κάθε είδους συσκευή (Η/Υ, Tablet, Κινητό). Είναι σύνηθες οι εκπαιδευτικοί να διεκπεραιώνουν μέρος της έργασίας τους στο σπίτι τους.

Θα ήταν επιθυμητό επίσης :

  • Τα δεδομένα να είναι στην αποκλειστική ευθύνη και διαχείριση του σχολείου (δυνατότητα εγκατάστασης και εντός του σχολείου).

  • Ανοιχτό και χωρίς κόστος (δωρεάν και να μπορεί να δεχθεί τροποποιήσεις σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε σχολείου).

  • Να ανταλλάσει δεδομένα με άλλα συστήματα.

Ένα σύστημα κεντρικής διοίκησης πολύ δύσκολα θα μπορούσε να να επιτελέσει τον παραπάνω ρόλο. Θα απαιτούσε τεράστια υπολογιστική ισχύ και ταχύτητες δικτύου. Θα απαιτούσε επίσης τεράστιο κόστος διαχείρισης και υποστήριξης όλων αυτών των χρηστών του συστήματος και θα στερούσε ευελιξία από τις σχολικές μονάδες. Πιθανότατα θα είχε και νομικά προβλήματα λόγω των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που πρέπει να διατηρεί.

Το μεγάλο αυτό «βάρος», έρχεται να το «σηκώσει» ο Σίσυφός.

Ο Σίσυφος

Ο Σίσυφος είναι ένα ελεύθερο, ανοιχτού κώδικα, διαδικτυακό πληροφοριακό σύστημα για -ανοικτά- ελληνικά Σχολεία.

Διαθέτει ξεχωριστούς ρόλους για το κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας.

Οι ρόλοι αυτοί χωρίζονται σε τρείς βασικές κατηγορίες:

  • τους μαθητές και τους γονείς,

  • τους καθηγητές (Καθηγητής, Υπεύθυνος Τμήματος, Καταχωρητής Απουσιών) και

  • τη διεύθυνση του σχολείου (Διευθυντής, Υποδιευθυντής, Γραμματέας, Διαχειριστής).

Στην κάθε κατηγορία ο κάθε ρόλος έχει πρόσβαση σε όλες ή σε μέρος από τις δυνατότητες της κατηγορίας του.

  • Ο Μαθητής και ο Γονέας

  • ενημερώνεται για γενικά θέματα που αφορούν το σχολείο (στοιχεία επικοινωνίας κ.ά.)

  • ενημερώνεται για θέματα του σχολείου που αφορούν ειδικά το μαθητή (σε ποιά τμήματα ανήκει, ποιός είναι ο υπεύθυνος καθηγητής του, ποιοί καθηγητές διδάσκουν τα μαθήματα που παρακολουθεί, το ωρολόγιο πρόγραμμα). Ελέγχει τα στοιχεία επικοινωνίας του.

  • ενημερώνεται για τη πορεία των διδασκαλιών του κάθε μαθήματος (από το βιβλίο διδαχθείσας ύλης) και για το περιεχόμενο της κάθε διδασκαλίας.

  • ενημερώνεται για τη πρόοδο του μαθητή σε κάθε μάθημα με προσωπικές παρατηρήσεις από τον καθηγητή του μαθήματος.

  • ενημερώνεται άμεσα και αποτελεσματικά για τις απουσίες. Ιδανικά (εφόσον η καταχώριση των απουσιών γίνεται στην τάξη κατά τη διάρκεια του μαθήματος) ο γονέας μπορεί σε πραγματικό χρόνο, να γνωρίζει αν το παιδί του βρίσκεται στην τάξη ή απουσιάζει.

  • ενημερώνεται και μπορεί να εκτυπώσει (σε μορφή pdf) για τις αξιολογήσεις που έχουν δημοσιευτεί για αυτόν μέχρι στιγμής. Η αξιολόγηση μπορεί να αφορά βαθμούς ή και περιγραφική αξιολόγηση ανοιχτού τύπου (ελεύθερο κείμενο παρατηρήσεων από τον καθηγητή) ή και περιγραφική αξιολόγηση κλειστού τύπου δηλαδή με κριτήρια αξιολόγησης.

  • ενημερώνεται για τις ποινές που έχουν επιβληθεί στο μαθητή.

  • ενημερώνεται από το ημερολόγιο του Σχολείου για τα προγραμματισμένα συμβάντα αλλά και τα διαγωνίσματα που τον αφορούν.

  • ενημερώνεται για τις ημέρες και τις ώρες που οι διδάσκοντες καθηγητές μπορούν να δεχτούν τους γονείς για ενημέρωση.

  • επικοινωνεί άμεσα με τους καθηγητές και το Σχολείο στέλνοντας τους μηνύματα.

  • ψηφίζει σε ηλεκτρονικές ψηφοφορίες/εκλογές.

  • δέχεται καθημερινά στο email του ενημερωτικά δελτία με όλα τα συμβάντα που αφορούν το μαθητή (απουσίες, ποινές, σχόλια καθηγητών, συμβάντα ημερολογίου).

  • Ο Καθηγητής

  • ενημερώνεται για θέματα λειτουργίας του σχολείου που τον αφορούν (τις διδασκαλίες του, το ωρολόγιο πρόγραμμά του, τους μαθητές για τους οποίους είναι υπεύθυνος).

  • καταχωρεί το περιεχόμενο της κάθε διδασκαλίας που πραγματοποίησε και τυχόν εργασίες που τη συνοδεύουν.

  • καταχωρεί παρατηρήσεις για τη πρόοδο του κάθε μαθητή σε κάθε μάθημα που διδάσκει. Έχει τη δυνατότητα της δημοσίευσης μέρους των παρατηρήσεων προς τον Μαθητή-Γονέα.

  • καταχωρεί και εκτυπώνει την αξιολόγηση των μαθητών του, ακόμα και από το σπίτι του.

  • δημιουργεί κριτήρια περιγραφικής αξιολόγησης.

  • καταχωρεί τις απουσίες στις διδασκαλίες του (εντός της τάξης κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή ετεροχρονισμένα).

  • ενημερώνεται για τις απουσίες, αυτές που ο ίδιος έχει καταχωρήσει ή για τις απουσίες όλου του σχολείου.

  • ζητά να δικαιολογηθούν ή να διαγραφούν απουσίες.

  • καταχωρεί τις ημέρες και τις ώρες που είναι διαθέσιμος για την ενημέρωση των γονέων.

  • επικοινωνεί στέλνοντας Emails και SMS στους μαθητές του, στους συναδέλφους του και στο σχολείο.

  • παρακολουθεί και ελέγχει τα στοιχεία, τις απουσίες και τις αξιολόγησείς των μαθητών του.

  • καταχωρεί απουσίες για τα τμήματά του εφόσον χρειαστεί (όταν δεν είναι εφικτή η καταχώρηση στην τάξη).

  • εκτυπώνει τα απαραίτητα έγραφα (απουσιολόγια, καταστάσεις απουσιών, επιστολές επικοινωνίας, βιβλία φοίτησης κ.ά.).

  • δικαιολογεί απουσίες.

  • εξάγει απουσίες και βαθμούς στην κατάλληλη μορφή για να δημοσιευτούν στο myscool.

  • προγραμματίζει και κοινοποιεί συμβάντα, διαγωνίσματα και τεστ στο ημερολόγιο του Σχολείου. Ενημερώνεται για τα προγραμματισμένα συμβάντα που τον αφορούν.

  • οργανώνει ηλεκτρονικές ψηφοφορίες/εκλογές.

  • επιβάλει ποινές και ενημερώνεται για τις ποινές που έχουν επιβληθεί σε μαθητές.

  • Η Διεύθυνση του Σχολείου

  • αποτυπώνει την εικόνα του σχολείου στο σύστημα (στοιχεία σχολείου, μαθητές, καθηγητές, τμήματα, αίθουσες, ποινές, διδακτκές ώρες, αργίες, μαθήματα, κριτήρια αξιολόγησης, υπεύθυνους τμημάτων κ.ά.).

  • παραμετροποιει, ελέγχει και διαχειρίζεται το σύστημα (λογαριασμοί χρηστών, παράμετροι συστήματος, έλεγχος συστήματος, ενημέρωση συστήματος, λήψη backup, ρυθμίσεις Email-SMS κ.ά).

  • εισάγει στοιχεία από το myschool (στοιχεία μαθητών, κατανομή μαθητών σε τμήματα, ποινές).

  • εισάγει το ωρολόγιο πρόγραμμα και άλλα στοιχεία από το πρόγραμμα δημιουργίας ωρολογίου προγράμματος ASC Timetables.

  • διαχειρίζεται τα ωρολόγια πρόγραμματα καθώς ο Σίσυφος υποστηρίζει πολλαπλά ωρολόγια προγράμματα με διαφορετική ημερομηνία έναρξης ισχύος.

  • επικοινωνεί με όλη τη σχολική κοινότητα στέλνοντας μαζικά και ατομικά, Emails και SMS.

  • ορίζει περιόδους αξιολόγησης και ελέγχει την καταχώρηση της αξιολόγησης από τους καθηγητές. Εκτυπώνει και εξάγει βαθμολογία στην κατάλληλη μορφή.

  • δικαιολογει και γενικά διαχειρίζεται τις απουσίες (αναζητά, καταχωρεί, εκτυπώνει, εξάγει και πολλές άλλες λειτουργίες).

  • αποστέλλει δεδομένα (μαθητές, καθηγητές, διδασκαλίες) στην πλατφόρμα μάθησης Open eClass.

Σύντομο Ιστορικό

Η ανάπτυξη του Σίσυφου ξεκίνησε το 2014 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Η υλοποίηση του πραγματοποιείται από τον καθηγητή πληροφορικής ΠΕ86 Παπαδακάκη Νεκτάριο.

  • Το σχολικό έτος 2014-2015 στο ΕΠΑΛ του Αγίου Νικολάου Κρήτης έγινε η καταχώρηση της βαθμολογίας μέσω του Σίσυφου και έγιναν δοκιμές για την καταχώρηση και τη διαχείριση των απουσιών.

  • Όλο το σχολικό έτος 2015-2016 ο Σίσυφος λειτούργησε πλήρως στο ΕΠΑΛ του Αγίου Νικολάου Κρήτης.

  • Το Μάρτιο του 2016 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή (έκδοση 2016) στο διαδίκτυο.

  • Τον Απρίλιο του 2016 εγκαταστάθηκε σε εξυπηρετητή του ΙΕΠ για το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών για το οποίο πέρα από τις δοκιμές, λειτούργησε και για την καταχώρηση της βαθμολογίας του Γ τριμήνου και των γραπτών.

  • Η συνεργασία με το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών επεκτάθηκε και περιελάμβανε τη περαιτέρω ανάπτυξη και βελτίωση του Σίσυφου.
    Με το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών αναπτύχθηκε η «Περιγραφική Αξιολόγηση» και το «Κέντρο Επικοινωνίας Σχολείου». Επίσης βελτιώθηκαν πολλές άλλες λειτουργίες του Σίσυφου.

  • Τον Αύγουστο του 2016 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή της beta έκδοσης 2017.

  • Όλο το σχολικό έτος 2016-2017 ο Σίσυφος λειτούργησε πλήρως, υπό την επίβλεψη μας, στο ΕΠΑΛ του Αγίου Νικολάου Κρήτης, το 3ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου Κρήτης και το 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών.

  • Τον Μάιο του 2017 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή της τελικής έκδοσης 2017.

  • Το σχολικό έτος 2017-2018 ο Σίσυφος λειτούργησε σε όλα τα σχολεία της πόλης του Αγίου Νικολάου Κρήτης (3 Γυμνάσια, 2 Γενικά Λύκεια και 1 ΕΠΑΛ).

  • Το Δεκέμβριο του 2017 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή της έκδοσης 2018.

  • Το Σεπτέμβριο του 2018 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή της έκδοσης 2019.

  • Τον Αύγουστο του 2019 ξεκίνησε η ελεύθερη διανομή της έκδοσης 2020.

Ο Σίσυφος συνεχίζει και λειτουργεί σε μεγάλο αριθμό σχολείων σε Ελλάδα και Κύπρο.

Εξέλιξη - Στόχευση

Υπάρχουν πολλά ακόμη που μπορούν να γίνουν και να οδηγήσουν σε ένα καλύτερο και πληρέστερο πληροφοριακό σύστημα σχολείου.

Ενδεικτικά : εσωτερικό σύστημα μηνυμάτων και ειδοποιήσεων, αυτόματες ενημερώσεις, άμεση υποστήριξη πολλαπλών σχολικών ετών, διασύνδεση με το moodle, ηλεκτρονικό πρωτόκολλο, ηλεκτρονική αρχειοθέτηση, εγχειρίδια χρήσης, ολοκληρωμένη online υποστήριξη, προσαρμογή και για άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης (ΙΕΚ) κ.α.
Γενικότερα κάθε εργασία που πραγματοποιείται στο σχολείο μπορεί να αποτυπωθεί και να ενσωματωθεί στο πληροφοριακό σύστημα.

Για να μπορέσουν όλα αυτά να πραγματοποιηθούν αναμένουμε η εκπαιδευτική κοινότητα να αγκαλιάσει και να υποστηρίξει την προσπάθεια αυτή.

Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία μιας κοινότητας, κυρίως από εκπαιδευτικούς και πληροφορικούς, που θα αναλάβει να υποστηρίξει στα σχολεία και να εξελίξει περεταίρω το Σίσυφο.

Υποστηρίζοντας μέσα στο Σχολείο ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα (Ε.Λ./Λ.Α.Κ.) ενισχύεται σε όλη τη σχολική κοινότητα, αλλά εντέλει και στην ίδια τη κοινωνία, ένα σύστημα αξιών που περιλαμβάνει τον εθελοντισμό, τη συνεργασία, τη συμμετοχή και την ανοιχτότητα. Προσφέρω εθελοντικά στην κοινότητα και έτσι κερδίζω και εγώ ως μέλος της. Μια κουλτούρα που οφείλουμε ως εκπαιδευτικοί να την υποστηρίξουμε έμπρακτα και να την προσφέρουμε στους μαθητές μας.

Μια μεγάλη και δραστήρια κοινότητα μπορεί να διεκδικήσει την επίσημη υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας. Tη δωρεάν φιλοξενία του Σίσυφου σε γρήγορους και ασφαλείς εξυπηρετητές του υπουργείου και την κατευθείαν διασύνδεση του με το myschool.

Γιατί «Σίσυφος»;

Ο Σίσυφος ήταν γιος του Αιόλου, ιδρυτής και βασιλιάς της αρχαίας Εφύρας, που στη συνέχεια ονομάστηκε Κόρινθος. Σύμφωνα με πολλούς μυθογράφους, είναι και ο αλήθινος πατέρας του Οδυσσέα.

Το όνομα «Σίσυφος» προέρχεται από το ουσιαστικό «σοφός» και σημαίνει «ο πολύ σοφός».

Ο Σίσυφος με την εξυπνάδα και την πονηριά του κατάφερε να φυλακίσει τον Θάνατο και να αποδράσει από τον Άδη.

Ο Σίσυφος τιμωρήθηκε για αυτό. Όπως εξιστορείται από τον Όμηρο, οι «κριτές των νεκρών» τον τιμώρησαν με το βασανιστήριο να κουβαλάει ένα βράχο στην κορυφή ενός βουνού. Φτάνοντας στην κορυφή, ο βράχος δεν σταθεροποιείτο και έπεφτε από την άλλη και μετά πάλι από την αρχή, ξανά και ξανά, σε μια ατέρμονη αδιέξοδη προσπάθεια, χωρίς δυνατότητα διαφυγής.

Τι μέγα μαρτύριο για τον «πολύ σοφό» άνθρωπο να αναλώνεται αιωνίως σε ένα επαναλαμβανόμενο και μονότονο έργο!

Αυτό όμως που είναι μαρτύριο για μας τους ανθρώπους είναι πανεύκολο για τις μηχανές - υπολογιστές. Γι’ αυτό εξάλλου και τις δημιουργήσαμε.

Στο δικό μας Σίσυφο λοιπόν ενσωματώσαμε όση σοφία και εξυπνάδα μπορέσαμε και του αναθέσαμε να κουβαλά και να «ανεβάζει» για εμάς όλο το καθημερινό βάρος τις λειτουργίας του Σχολείου.

Ο SISYPHOS όμως είναι και ένα School Information SYstem Planned for Hellenic Open Schools.


Μια πρώτη εικόνα από το Σίσυφο μπορείτε να έχετε με τις φόρμες του που παρουσιάζονται στην ενότητα Στιγμιότυπα